O‘zbekiston Migratsiya agentligida fuqarolarga, jumladan, chet elda ishlayotganlarga tunu kun tezkor yordam ko‘rsatadigan situatsion markaz ochiladi. Prezident Shavkat Mirziyoyev raisligida bo‘lib o‘tgan yig‘ilishda ushbu tashabbus mehnat migratsiyasi tizimini takomillashtirishga oid boshqa choralar qatorida muhokama qilindi, deb xabar beradi davlat rahbari matbuot xizmati.
Yig‘ilishda xalqaro mehnat bozorida malakali mutaxassislarga talab yuqori ekanligi ta’kidlandi. Hozirda 140 ming ishchi uchun buyurtmalar berilgan, ammo mutasaddilar chet elga chiqishni istaganlar uchun til va kasbiy ko‘nikmalar bo‘yicha tayyorgarlik kurslarini tashkil etishlari kerak.
Bundan tashqari, xizmatlarning tarqoqligi tufayli fuqarolar turli noqulayliklarga duch kelmoqdalar. Ushbu muammoni hal qilish uchun xizmatlarni soddalashtirish va barcha jarayonlarni «yagona darcha» tamoyili asosida birlashtirishga qaror qilindi.
Shuningdek, Toshkentda «Xorijga ishga tayyorlash markazi» tashkil etiladi va xalqaro kompaniyalar bilan hamkorlikda nemis va yapon tillariga o‘qitish maktablari ochiladi.
So‘nggi yillarda Yevropa mamlakatlariga migratsiya oqimi 4 barobar ko‘paygani ta’kidlandi. U yerda ishlayotgan fuqarolarning huquqiy himoyasini kuchaytirish muhimligi qayd etildi. Ayni paytda qator Yevropa davlatlari bilan mehnat migratsiyasi bo‘yicha kelishuvlar mavjud emas. Prezident tomonidan tegishli hukumatlararo hujjatlarning imzolash ishlarini jadallashtirish bo‘yicha topshiriq berildi.
Shuningdek, xorijiy davlatlarda migratsiya bo‘yicha attashe va Vazirlar Mahkamasi huzuridagi Mehnat migratsiyasi agentligi vakolatxonalarini ko‘paytirish, mamlakatimiz hududlarida esa viza markazlarining ko‘chma ofislarini ochish rejalashtirilgan.
Raqamlashtirishga alohida e’tibor qaratildi. Hozirda «Xorijda ishlash» platformasi 25 ta xizmatni taklif qiladi va joriy yil boshidan beri 524 000 fuqaro ulardan foydalangan. Biroq, barcha xizmatlar ham raqamlashtirilmagan.
Mirziyoyev tizimga sun’iy intellekt texnologiyalarini joriy etish orqali xizmat ko‘rsatish jarayonlarini yanada takomillashtirish zarurligini qayd etdi. Platformada biometrik identifikatsiya, xorijdagi ish o‘rinlarini real vaqt rejimida kuzatish, fuqarolarga masofaviy maslahat berishni yo‘lga qo‘yish bo‘yicha rejalar haqida axborot berildi.
Fuqarolarni chet elga yuborish bilan bog‘liq noqonuniy migratsiya va firibgarlik holatlarining ko‘payishi jiddiy muammo tug‘dirmoqda. Shu munosabat bilan mehnat migrantlarining huquqiy savodxonligini oshirish maqsadida xalqaro aeroportlarda interaktiv migratsiya infokiosklarini o‘rnatish, litsenziyasiz faoliyatni amalga oshirgan konsalting tashkilotlari uchun jarima miqdorini oshirish taklif qilindi. Jinoyat kodeksiga noqonuniy migratsiyani tashkil etish va ko‘maklashish uchun javobgarlik kiritish masalasini o‘rganish topshirildi.
Yig‘ilishda ta’kidlanishicha, mehnat bozori diversifikatsiya qilinmoqda, fuqarolar asosan yuqori maoshli ish o‘rinlarida ishlash uchun xorijga ketmoqda. Natijada 2016 yilga nisbatan chet elda ishlayotgan fuqarolarning soni kamaygan bo‘lsa-da, ular tomonidan yuborilgan mablag‘ 3,8 milliard dollardan 2025 yilning o‘n oyi yakunida 15,8 milliard dollarga yetdi.
Shuni qo‘shimcha qilish lozim, 11 noyabr kuni Mirziyoyev mehnat migratsiyasini tartibga soluvchi qoidalarga o‘zgartirishlar kiritish to‘g‘risidagi qonunni imzoladi. Xususiy bandlik agentliklari (XBA) endi til kurslari va yangi kasblar bo‘yicha o‘qitishni tashkil qilish huquqiga ega bo‘ldi. Shu bilan, agar chet elda ishlayotgan fuqaro mehnat sharoitlari yoki ish haqiga oid qiyinchiliklarga duch kelsa, agentlik zudlik bilan boshqa ish beruvchini topishi yoki migrantni vataniga o‘z hisobidan qaytarishga mas’ul bo‘ladi.
Bundan tashqari, o‘zgartirishlarga ko‘ra, XBAlar tomonidan sodir etilgan barcha qonunbuzarliklar holatlari O‘zbekiston hukumati huzuridagi Migratsiya agentligi tomonidan ko‘rib chiqiladi. Ushbu tashkilot shuningdek, tegishli jarimalarni ham qo‘llaydi.



