kun.uz sayti fotosurati
Joriy yilning yanvaridan noyabriga qadar O‘zbekistonga xorijdan pul o‘tkazmalari hajmi 17,3 milliard dollarni tashkil etdi. O‘n bir oy ichida bu ko‘rsatkich 25 foizga oshgan, deb xabar beradi Spot.uz nashri Respublika Markaziy banki hisobotiga tayanib.
Moliyaviy regulyator noyabr oyida mamlakatga taxminan 1,5 milliard dollar o‘tkazilganini ta’kidlaydi, bu o‘tgan oyda amalga oshirilgan tranzaksiyalar hajmidan 20 foizga kam. Biroq, 2024 yil noyabr oyi bilan taqqoslaganda, bu ko‘rsatkich 28 foizdan ortiqni tashkil etgan.
Joriy yilning 11 oyida respublikadan boshqa mamlakatlarga atigi 2,4 milliard dollar yuborilgan, bu 2024 yilning shu davriga nisbatan 157 million dollarga kam. Faqat shu yilning noyabr oyida taxminan 200 million dollar miqdorida valyuta chetga yuborilgan.
Hisobotda shuningdek, 2025 yil yanvar-noyabr oylarida aholi banklarga 19,4 milliard dollarlik xorijiy valyuta sotgani, bu o‘tgan yilning shu davriga nisbatan 32,8% ga ko‘p bo‘lgani ta’kidlangan. Noyabr oyida bu ko‘rsatkich 2 milliard dollardan oshgan.
Fuqarolar tomonidan xorijiy valyuta sotib olish 24,7% ga o‘sib, taxminan 10,6 milliard dollarni tashkil etgan. Faqat o‘tgan oyda O‘zbekiston aholisi kredit tashkilotlaridan taxminan 1 milliard dollar sotib olgan.
Natijada, xorijiy valyuta sotish va sotib olish o‘rtasidagi farq 8,7 milliard dollarni tashkil etgan, bu taxminan 900 million dollarga ko‘p.
Shuni ta’kidlash lozim, Markaziy bank O‘zbekistonga eng ko‘p pul o‘tkazmalari amalga oshirilgan mamlakatlar haqida ma’lumot bermagan.
ℹ️ Joriy yilning yanvar-iyun oylarida O‘zbekistonga chet eldan pul o‘tkazmalari hajmi 8,2 milliard dollarni tashkil etgan. O‘sha paytda regulyator tranzaksiyalar miqdorining oshishiga sabab bo‘lgan omillardan biri Markaziy Osiyo respublikasidan ko‘p sonli migrantlar ishlaydigan mamlakatlarda valyutalarning mustahkamlangani bilan izohlagandi. Masalan, Rossiya rubli yil boshidan beri AQSH dollariga nisbatan qariyb 30% ga qadrini tiklagan. Bundan tashqari, aksariyat mamlakatlarda yuqori ishchi kuchiga talab va nisbatan yuqori ish haqi saqlanib qolmoqda.
Hisobot davrida tushumlarning asosiy qismi an’anaviy ravishda Rossiyadan bo‘lgani aniqlangan — 6,4 milliard dollar yoki barcha o‘tkazmalarning 78%. Keyingi o‘rinlarni Qozog‘iston, AQSH, Janubiy Koreya, Turkiya, Buyuk Britaniya va Qirg‘iziston egallagan.
Shu bilan birga, ikkinchi chorak natijalariga ko‘ra, Markaziy bank Rossiya, AQSH va umuman Yevropadan o‘tkazmalar o‘sishi sekinlashganini ta’kidlaydi. Biroq, Boltiqbo‘yi davlatlari — Litva, Latviya va Estoniyadan tranzaksiyalar hajmining o‘sishi kuzatilgan, Osiyo mamlakatlari ham barqarorlikni namoyish etishgan.
